Informacja o warunkach zatrudnienia – co się zmieni w 2023 roku?
Nowelizacja Kodeksu pracy, będąca efektem wdrożenia m.in. unijnej dyrektywy 2019/1152, rozszerzy informację o warunkach zatrudnienia i zmieni termin jej doręczenia pracownikom. Niestety, aktualnie nie wiadomo, kiedy zaprojektowane przepisy wejdą w życie. Niemniej już dzisiaj możesz sprawdzić, o co wzbogaci się informacja o warunkach zatrudnienia, i przygotować się do zmian.
- Informacja o warunkach zatrudnienia w Kodeksie pracy przed nowelizacją
- Informacja o warunkach zatrudnienia w Kodeksie pracy po nowelizacji
- Jak przekazać pracownikowi informację o warunkach zatrudnienia?
- Informacja o warunkach zatrudnienia za granicą
- Informacja o warunkach zatrudnienia w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej
- Jak często aktualizuje się informację o warunkach zatrudnienia?
- Dodatkowe pytania o informację o zatrudnieniu
Informacja o warunkach zatrudnienia przed nowelizacją Kodeksu pracy
Aktualny art. 29 § 3 Kodeksu pracy przewiduje, że pracodawca przekazuje informację o warunkach zatrudnienia pracownikowi w ciągu 7 dni od zawarcia umowy o pracę. Informacja – wyłącznie na piśmie, nie elektroniczna – obejmuje:
- dobową i tygodniową normę czasu pracy,
- częstotliwość wypłat wynagrodzenia za pracę,
- wymiar urlopu wypoczynkowego,
- długość okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
- wskazanie układu zbiorowego pracy, którym pracownik jest objęty.
Ponadto pracodawca, który nie musi ustalać regulaminu pracy, informuje pracownika również o:
- porze nocnej,
- miejscu, czasie i terminie wypłaty wynagrodzenia,
- sposobie potwierdzania przybycia do pracy i obecności w pracy,
- metodzie usprawiedliwiania nieobecności.
Pracodawca ma aż 1 miesiąc na przekazanie informacji o zmianach warunków zatrudnienia, układu zbiorowego pracy lub objęciu pracownika układem zbiorowym pracy. Gdyby rozwiązanie umowy wypadało przed upływem 1 miesiąca od dnia wejścia w życie tych zmian, dzień rozwiązania umowy staje się finalnym terminem.
➡ Dyrektywa 2019/1152 zmieni także zasady zawierania umów na okres próbny czy wypowiadania umów na czas określony. Zobacz podsumowanie zmian w umowach o pracę w 2023 roku.
Informacja o warunkach zatrudnienia po nowelizacji Kodeksu pracy (2023)
Nową informację o warunkach zatrudnienia opisuje art. 29 § 3 pkt 1 k.p. Według niego pracodawca będzie musiał poinformować pracownika w ciągu 7 dni od dnia dopuszczenia go do pracy o:
- dobowej i tygodniowej normie czasu pracy,
- dobowym i tygodniowym wymiarze czasu pracy,
- przerwach w pracy,
- dobowym i tygodniowym odpoczynku,
- zasadach pracy w godzinach nadliczbowych i rekompensaty za nią,
- w przypadku pracy zmianowej – zasadach przechodzenia ze zmiany na zmianę,
- w przypadku kilku miejsc wykonywania pracy – zasadach przemieszczania się między nimi,
- składnikach wynagrodzenia, świadczeniach pieniężnych lub rzeczowych, które nie zostały określone w umowie o pracę,
- wymiarze płatnego urlopu, szczególnie o wymiarze urlopu wypoczynkowego, a jeśli nie można tego określić w terminie przekazywania informacji pracownikowi, to o zasadach ustalania i przyznawania wymiaru płatnego urlopu,
- obowiązujących zasadach rozwiązania stosunku pracy, w tym wymogach formalnych, okresach wypowiedzenia i terminie odwołania się do sądu pracy. Jeśli pracodawca nie może określić okresów wypowiedzenia, kiedy przekazuje informację o warunkach zatrudnienia, musi podać, jak ustala się okresy wypowiedzenia,
- prawie pracownika do szkoleń, szczególnie o ogólnych zasadach polityki szkoleniowej pracodawcy, o ile firma zapewnia szkolenia,
- układzie zbiorowym pracy lub innym porozumieniu zbiorowym, o ile pracownik jest nim objęty. Jeśli porozumienie zostało zawarte poza zakładem pracy przez wspólne organy lub instytucje, trzeba podać, jak się nazywają,
- terminie, miejscu, czasie i częstotliwości wypłat wynagrodzenia, porze nocnej, sposobie potwierdzania przybycia i obecności w pracy, usprawiedliwiania nieobecności – jeśli pracodawca nie ustalił regulaminu pracy.
Ustawodawca przewidział „uproszczoną” formę informacji o warunkach zatrudnienia. Według art. 29 § 31 k.p. pracodawca może po prostu wskazać pracownikowi przepisy prawa pracy i prawa ubezpieczeń społecznych, które dotyczą warunków wymienionych w art. 29 § 3 pkt 1 lit. a-f, h-k oraz art. 29 pkt 2 k.p. Wyjątki są zaznaczone na żółto.
Zgodnie z art. 29 § 3 pkt 2 k.p. pracodawca ma nieco więcej czasu, bo aż 30 dni od dnia dopuszczenia pracownika do pracy, na przekazanie:
- nazwy instytucji zabezpieczenia społecznego, gdzie wpływają składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy o pracę,
- informacji o ochronie związanej z zabezpieczeniem społecznym, którą zapewnia pracodawca,
chyba że to pracownik wybiera instytucję zabezpieczenia społecznego. Wtedy ten przepis nie obowiązuje. Oczywiście przeważnie należy wskazać ZUS.
Nowy sposób przekazania informacji o warunkach zatrudnienia
Nowe brzmienie art. 29 § 3 k.p. pozwala na przekazanie informacji o warunkach zatrudnienia w formie papierowej lub elektronicznej.
Strony umowy preferujące formę online’ową będą musiały dopilnować dwóch warunków. Zgodnie z nowym art. 29 § 34 k.p. pracodawca będzie mógł przekazać pracownikowi informację o warunkach zatrudnienia, które wymieniono w art. 29 § 3-33 k.p., w formie elektronicznej, o ile:
- pracownik będzie mógł je wydrukować i przechowywać na własną rękę,
- pracodawca zachowa dowód ich przekazania lub otrzymania przez pracownika.
Według art. 291 § 51 k.p. te wymogi obowiązują także w przypadku informacji elektronicznej przekazywanej w związku z wyjazdem pracownika za granicę.
Skierowanie do pracy za granicą a informacja o warunkach zatrudnienia po nowelizacji Kodeksu pracy (2023)
Aktualny art. 291 § 1, który dotyczy umowy o pracę osoby kierowanej do pracy na co najmniej 1 miesiąc w państwie poza Unią Europejską, zostanie uchylony. Warunki zatrudnienia opisane w bieżącym art. 291 § 1-2 k.p. zostaną zmodyfikowane i „przeniesione” do nowego przepisu.
Zaprojektowany art. 291 § 2 k.p. podaje, że zanim pracownik wyjedzie do pracy lub w celu wykonania zadania służbowego na dłużej niż 4 kolejne tygodnie poza granice kraju, pracodawca musi mu przekazać dodatkowe informacje. Nie są one zależne od warunków omówionych w art. 29 § 3 k.p.
Do tych uzupełniających informacji zalicza się:
- miejsce wykonywania pracy lub zadań służbowych (jedno państwo lub kilka),
- przewidywany okres wyjazdu,
- walutę wynagrodzenia za ten okres (tylko ją można ją określić poprzez wskazanie odpowiednich przepisów prawa pracy),
- świadczenia pieniężne lub rzeczowe związanych z pracą lub zadaniami służbowymi wykonywanymi za granicą, o ile są przewidziane w prawie pracy lub umowie o pracę,
- zapewnienie lub brak zapewnienia powrotu pracownika do kraju,
- warunki powrotu pracownika do kraju, o ile pracodawca go zapewnia.
Art. 291 § 2–4 i 51 k.p. obowiązują także w stosunkach pracy nawiązanych inaczej niż na podstawie umowy o pracę.
Delegacja do pracy w innym państwie członkowskim UE a informacja o warunkach zatrudnienia po nowelizacji Kodeksu pracy (2023)
Zgodnie z art. 25c ust. 1 k.p. pracownik wydelegowany do pracy na kolejne 4 tygodnie w innym państwie członkowskim musi otrzymać od pracodawcy informacje o:
- wynagrodzeniu za pracę (zgodnie z prawem danego państwa członkowskiego, można wskazać odpowiednie regulacje obowiązujące w kraju),
- dodatku z tytułu delegowania lub regulacji dotyczących zwrotu kosztów podróży, wyżywienia i zakwaterowania (o ile takie świadczenia są przewidziane w m.in. prawie pracy) lub należnościach na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.
Ponadto pracodawca musi przekazać pracownikowi link do oficjalnej strony internetowej prowadzonej przez dane państwo członkowskie. Chodzi o stronę zawierającą informację o warunkach zatrudnienia oddelegowanych pracowników.
Podobnie jak w innych przypadkach, pracodawca przekazuje te informacje drogą elektroniczną lub papierową niezwłocznie, ale nie później niż w dniu, w którym zmiany zaczynają obowiązywać pracownika.
Jak często trzeba będzie aktualizować informację o warunkach zatrudnienia po nowelizacji Kodeksu pracy?
Nowe przepisy wskazują kilka przypadków – i terminy – aktualizacji informacji o warunkach zatrudnienia. Według art. 29 § 33 k.p. pracodawca musi poinformować pracownika o:
- zmianie warunków wskazanych w art. 29 § 3 k.p.,
- objęciu pracownika układem zbiorowym pracy lub porozumieniem zbiorowym.
Trzeba to zrobić niezwłocznie, a najpóźniej w dniu, w którym zmiana ma zastosowanie do pracownika.
Jedyny wyjątek dotyczy zmian warunków zatrudnienia wskutek zmian przepisów prawa pracy i prawa ubezpieczeń społecznych, o ile pracodawca podał te przepisy w informacji, którą przekazał pracownikowi. Wtedy nie trzeba jej aktualizować.
Zgodnie z art. 291 § 4 k.p. identyczny termin obowiązuje w przypadku informacji związanych z delegacją pracownika za granicę.
Dodatkowe pytania o informację o warunkach zatrudnienia
Czy pracownicy, którzy zostali zatrudnieni przed dniem wejścia w życie przepisów o informacji o warunkach zatrudnienia, muszą otrzymać nowy dokument?
Pracodawca powinien zaktualizować informacje o warunkach zatrudnienia, ale dopiero na wniosek pracowników, którzy mogą go złożyć w formie elektronicznej lub papierowej. Ustawa przewiduje aż 3 miesiące na uzupełnienie informacji (od dnia złożenia wniosku).
O jakich innych obowiązkach informacyjnych muszą pamiętać pracodawcy?
Nowelizacja Kodeksu pracy odświeży również brzmienie art. 942. Nowy przepis zobowiąże pracodawców do informowania pracowników o możliwości zatrudnienia w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy, możliwości awansu i wolnych stanowiskach pracy. To, jaką drogą pracodawca przekaże te informacje, jest zależne od sposobu przyjętego w danej firmie. Ponadto art. 29 § 32 k.p. stanowi, że pracodawca będzie musiał poinformować pracownika o zmianie adresu siedziby w ciągu 7 dni. Jeśli pracodawca jest osobą fizyczną, która nie ma siedziby, będzie musiał podać nowy adres zamieszkania. Ustawa dopuszcza zarówno drogę elektroniczną, jak i papierową.
Czy pracodawca może mieć jeden wzór informacji o zatrudnieniu?
Tak, pracodawca może ujednolicić wzór informacji o warunkach zatrudnienia. Ważne, aby dane zawarte w dokumencie były zindywidualizowane, czyli dotyczące wybranego pracownika. Oczywiście przepisy nie wykluczają, że te same informacje mogą dotyczyć więcej niż jednego pracownika w firmie.
Spis treści
- Informacja o warunkach zatrudnienia przed nowelizacją Kodeksu pracy
- Informacja o warunkach zatrudnienia po nowelizacji Kodeksu pracy (2023)
- Nowy sposób przekazania informacji o warunkach zatrudnienia
- Skierowanie do pracy za granicą a informacja o warunkach zatrudnienia po nowelizacji Kodeksu pracy (2023)
- Delegacja do pracy w innym państwie członkowskim UE a informacja o warunkach zatrudnienia po nowelizacji Kodeksu pracy (2023)
- Jak często trzeba będzie aktualizować informację o warunkach zatrudnienia po nowelizacji Kodeksu pracy?
- Dodatkowe pytania o informację o warunkach zatrudnienia
Spis treści
- Informacja o warunkach zatrudnienia przed nowelizacją Kodeksu pracy
- Informacja o warunkach zatrudnienia po nowelizacji Kodeksu pracy (2023)
- Nowy sposób przekazania informacji o warunkach zatrudnienia
- Skierowanie do pracy za granicą a informacja o warunkach zatrudnienia po nowelizacji Kodeksu pracy (2023)
- Delegacja do pracy w innym państwie członkowskim UE a informacja o warunkach zatrudnienia po nowelizacji Kodeksu pracy (2023)
- Jak często trzeba będzie aktualizować informację o warunkach zatrudnienia po nowelizacji Kodeksu pracy?
- Dodatkowe pytania o informację o warunkach zatrudnienia